Jesteś tutaj

Zmarł Jan Goczoł (1934 – 2018) poeta, pisarz, działacz społeczny i poseł

Dnia 22 lutego 2018 r. zmarł Jan Goczoł w wieku 83 lat. Z wielkim smutkiem przyjęliśmy śmierć naszego poety, parafianina i jednego najbardziej znanej osoby regionu i kraju.
Uroczystości pogrzebowe odbędą się w poniedziałek 26 lutego o godzinie 10.00 na cmentarzu komunalnym w Opolu-Półwsi.

Jan Goczoł (właś. Johann Goczol) urodził się 13 maja 1934 r. w Rozmierzy (Rosmiers) jako syn Josefa i Emilii z d. Gawlik. W dzieciństwie stracił ojca, który był internowany na wschód przez wojska sowieckie gdzie zmarł z wycięczenia w roku 1945.
W latach 1941-1949 roku Jan Goczoł uczęszczał do szkoły podstawowej w Rozmierzy, w tym cztery lata do szkoły niemieckiej i cztery do polskiej. Po 1945 r. imię i nazwisko jak wszystkim mieszkańcom na Śląsku zostało spolszczone.
W latach 1949-1953 kształcił się Liceum Administracyjnym – Handlowym w Strzelcach Opolskich, które ukończył po zdaniu matury. Mimo zdanego egzaminu na studia na Uniwersytecie Warszawskim, odmówiono mu stypendium oraz miejsca w akademiku ponieważ był “synem kułaczki” posiadającej sześciohektarowe gospodarstwo. Zrezygnował z dalszego kształcenia. W latach 1953-1960, zgodnie z obowiązującym nakazem pracy, został skierowany do pracy księgowego w Państwowych Gospodarstwach Rolnych na Dolnym Śląsku, a następnie na Opolszczyźnie. Żeby uwolnić się od nakazu pracy, podjął pracę w Zarządzie Powiatowym Związku Młodzieży Polskiej w Strzelcach Opolskich. Następnie w Strzeleckich Zakładach Wapienniczych pracował jako pomocnik maszynisty kolejowego, w Strzeleckim Przedsiębiorstwie Wyrobów Skórzanych był kierownikiem magazynów, a po dwuletniej służbie wojskowej w pułku piechoty w Gorzowie Wielkopolskim podjął pracę jako kalkulator-rachmistrz w dziale ekonomicznym redakcji wrocławskiego „Żołnierza Ludu”. W tym okresie pracował również w czytelni Opolskiego Klubu Międzynarodowej Prasy i Książki. W roku 1960 zawarł związek małżeński z Małgorzatą z d. Witoń pochodzącą z Rozmierzy.

W latach 1960-1965 studiował w Opolskiej Wyższej Szkole Pedagogicznej, gdzie napisał pracę magisterską pt. „Nowe kierunki w poezji dla dzieci”. W latach 1965-1970 pracował w redakcji katowickiego dwutygodnika społeczno-kulturalnego „Poglądy” a w latach 1970-1990 w redakcji miesięcznika społeczno-kulturalnego „Opole”. W tym czasie był też członkiem zespołu redakcyjnego w warszawskim kwartalniku literackim „Regiony”.

Od 1990 roku przebywa na emeryturze lecz jako pisarz i poeta nie spoczął na laurach. Nadal pisze, bo jest to jego pasją życiową. Angażuje się w działalność społeczno-kulturową, bierze czynny udział w spotkaniach w rodzinnej wiosce oraz w różnych uroczystościach, nie tylko literackich. W Rozmierzy grał przez wiele lat w Amatorskim Zespole Teatralnym, był czynnym sportowcem w Ludowym Zespole Sportowym. Angażował się we współpracy śląsko-teksańskiej. W grudniu 2004 r. przebył wraz z innymi mieszkańcami Opolszczyzny w Teksasie.
W Opolskim Towarzystwie Kulturalno-Oświatowym zasiadał we władzach prezydium oraz zarządu, był prezesem. W tym czasie współorganizował Turnieje Wiedzy Historycznej dla młodzieży, Regionalne Przeglądy Twórczości Amatorskiej „Wiatraki” oraz Święta Pieśni Ludowej w Gogolinie. Przez dwie kadencje był prezesem Stowarzyszenia Instytutu Śląskiego. W latach 1985-1991 roku posłem na Sejm w IX i X kadencji. Należał do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, a następnie do Sojuszu Lewicy Demokratycznej.

Za swoją twórczość literacką otrzymał: Nagrodę Czerwonej Róży-Gdańsk (1963); Nagrodę literacką im. Stanisława Piętaka za tom wierszy „Manuskrypt”, Warszawa (1974); Nagrodę Ministra Kultury i Sztuki za całokształt twórczości; Nagroda Ministra Kultury i Sztuki I stopnia, Nagroda im. Karola Miarki (1989); Laureat Nagrody im. Wojciecha Korfantego (1995); Nagroda Honorowa Prezydenta Opola (1997); Nagrodę Warszawskiego Towarzystwa Przyjaciół Śląska (2002); Laureat Lauru Ziemi Strzeleckiej (2005). W październiku 2005 r. w Opolu odebrał odznaczenie zasłużony dla kultury medal „Gloria Artis” przyznane przez Ministerstwo Kultury. Nagroda Ministra Kultury i Sztuki I stopnia. Jan Goczoł został odznaczony m.in. Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (1989) oraz Srebrnym i Złotym Krzyżem Zasługi (1975).

Poezja Jana Goczoła doczekała się licznych wydań tak w kraju, jak i za zagranicą, w Bułgarii, USA, Czechosłowacji, Chorwacji i NRD. Jego twórczość literacka była zamieszczana w czasopismach niemieckich, angielskich, rosyjskich, ukraińskich, litewskich, macedońskich oraz chorwackich. Oto niektóre utwory:
 Małgorzata - poezje. Opole 1961.
 Topografia Intymna - poezje. Katowice 1961.
 Sprzed Drzwi - poezje. Katowice 1969.
 Manuskrypt - poezje. Warszawa 1974.
 Poezje Wybrane - Warszawa 1985.
 Znad Odry - poezje. Mississaunga(Ontario – Kanada) 1996.
 Zapisy Śladowe - poezje. Katowice 1999.
 Na Brzozowej Korze - proza poetycka. Opole 2000.
 Reise in die (un)gewisse Mitte der Welt - wybór wierszy w przekładzie na język niemiecki. Gollestein – Verlag, Niemcy 2005.
 Wiersze w antologii polskiej: Poeci Czerwonej Róży Warszawa 1965, Laureaci konkursów poetyckich Warszawa 1970, Kolumbowie i współcześni Warszawa 1976, Do Matki Warszawa 1977, Olimpijskie Laury Warszawa 1980, Wiersze dla Was Warszawa 1981.

Źródła:
P. Smykała, Rozmierz 1256-2006, Strzelce Opolskie 2006,

https://bs.sejm.gov.pl/F?func=find-b&request=000004273&find_code=SYS&loc...,

https://pl.wikipedia.org/wiki/Jan_Goczo%C5%82,

http://opole.wyborcza.pl/opole/7,35086,23064804,nie-zyje-opolski-poeta-j...

kategoria: 
Rok: 

2012 C Romuald Kubik